Vandaag introduceren we een nieuwe terugkomende rubriek in ons blog: De ‘Wat is..?’ rubriek. In onze ‘Wat is..?’ blogs nemen we telkens één vraag met betrekking tot fotografie, waarvan we het antwoord compleet uitlichten. Deze vragen kunnen daarnaast bijvoorbeeld ook beginnen met ‘Hoe werkt..?’, ‘Waarom..?’, ‘Welke…?’, ’Waarvoor?’.
Vandaag geven we antwoord op een vraag die ons regelmatig wordt gesteld: Wat is een lensfilter?
Dít is een lensfilter. Een protect filter van Mentter om precies te zijn. Er zijn verschillende soorten filters, die elk hun eigen functie hebben. Een filter is een voorzetplaatje gemaakt van glas (of soms kunststof), dat je voor op je lens kunt monteren. Je lens is dan beschermd tegen stof, zand en krasjes. Je hebt natuurlijk liever een krasje in de filter, dan in het peperdure glas van je objectief. Naast het bieden van bescherming, hebben sommige filters kleurherstellende, of kleurversterkende eigenschappen.
Een filter gebruiken
Het filter bevat een schroefdraad aansluiting.
Via deze aansluiting schroef je een filter eenvoudig op de voorkant van je lens.
Je gebruikt het filter in bepaalde situaties, afhankelijk van het soort filter.
De meest gebruikte filters zetten we hieronder op een rij:
Protect filters
Zoals de naam al zegt, dient dit filter voor het beschermen van je objectief tegen stof, zand en krasjes. Protect filters, ook wel beschermfilters genoemd, zijn zó ontworpen, dat ze de kleuren van je foto’s niet beïnvloeden. Je kunt dit filter dus altijd laten zitten op je objectief.
UV filters
Een UV filter zorgt naast bescherming van je objectief ook voor het tegenhouden en weerkaatsen van UV-straling. Deze straling kan namelijk zorgen dat er wazige plekken ontstaan in je foto. Zeker in het analoge tijdperk werden deze filters veel gebruikt. Tegenwoordig zijn de digitale sensoren wat minder gevoelig voor UV-straling, mede omdat die sensoren vaak voorzien zijn van een low-pass filter. Soms is het low-pas filter weggelaten om te zorgen voor meer scherpte. In dat geval is het wél raadzaam een UV-filter te gebruiken, maar als de sensor al over een low-pass filter beschikt voldoet een protect filter ook.
Grijsfilters
Een grijsfilter, ook wel ND filters genoemd, is een glas met een grijze tint, wat ervoor zorgt dat er minder snel overbelichte delen in je foto ontstaan. Het geeft je namelijk de mogelijkheid om de lichtste delen wat onder te belichten, waardoor je met een langere sluitertijd of een groter diafragma kunt werken.
Er zijn verschillende soorten grijsfilters, variërend van 1 tot 20 ‘stops’ onderbelichting. Het aantal stops wordt aangegeven in de naamgeving van het filter: Met een 101 grijsfilter kun je 1 stop onderbelichten, een 103 grijsfilter zorgt voor 3 stops onderbelichting. Bij een variabel grijsfilter is het aantal stops in te stellen van 1,5 tot 9 stops.
Polarisatiefilters
Een polarisatiefilter geeft meer controle over de kleurverzadiging en reflectie in je foto’s. Het verhoogt de kleurverzadiging en vermindert reflecties in bijvoorbeeld water, glas of metalen oppervlakken. Door aan het filter te draaien kun je het filter instellen om precies het gewenste effect te bereiken.
Een filter kopen
Wanneer je besloten hebt een filter te willen gebruiken, moet je op een paar dingen letten als je er één gaat kopen.
Het eerste waar je naar kijkt is de filtermaat van je objectief. De filtermaat is de diameter van het filter. Deze filtermaat geeft aan welke filter past op jouw lens en wordt aangeduid in millimeters. Als de maat van het filter overeen komt met de filtermaat van jouw objectief, kan je het filter gebruiken. Het is dus mogelijk om verschillende merken filters te gebruiken, zolang de filtermaat juist is.
Vooral bij groothoeklenzen is het belangrijk om ook te kijken naar de dikte van de filter. Een te dik filter kan ervoor zorgen dat je ongewenst vignettering(een zwarte rand om de foto heen) in je foto’s zult krijgen. Wanneer je een slim-filter(een extra dun filter) gebruikt zit je bij groothoekobjectieven altijd goed.
Duurder = beter?
Deze uitspraak wordt vaak in twijfel getrokken, maar als het gaat om filters, kunnen we zeggen dat de duurdere varianten doorgaans zorgen voor een betere kwaliteit. Dit kwaliteitsverschil zit hem vooral in de coating die het filter krijgt. De filter van hogere kwaliteit heeft betere of meerdere coatings dan de goedkopere varianten, waardoor het filter meer geoptimaliseerd is.